ΗΠΑ - Ρωσία: «Διερευνητικές» επαφές ενώ παραμένουν όλες οι «κόκκινες γραμμές» της αντιπαράθεσης

Στις συνομιλίες στη Γενεύη, που διήρκεσαν σχεδόν οκτώ ώρες, συμμετείχαν αντιπροσωπείες των ΗΠΑ, με επικεφαλής την υφυπουργό Εξωτερικών Γουέντι Σέρμαν, και της Ρωσίας, με επικεφαλής τον Ρώσο ομόλογό της, Σ. Ριαμπκόφ (φωτογραφία), ενώ την Κυριακή είχε προηγηθεί προκαταρκτική συνάντηση των δύο αξιωματούχων.

Οπως ξεκαθαρίστηκε μετά τη χτεσινή συνάντηση, οι δύο πλευρές θα συνεχίσουν τις επαφές αλλά απέχουν από μια συμφωνία που να ανταποκρίνεται στις «ανησυχίες ασφαλείας» τους.

«Ηταν μια συνάντηση για να κατανοήσουμε ο ένας τις προτεραιότητες του άλλου, δεν ήταν ακριβώς διαπραγματεύσεις», είπε η Σέρμαν.

Ο δε Ριαμπκόφ δήλωσε ότι «δεν πρέπει να υπάρχουν φόβοι για οποιοδήποτε σενάριο κλιμάκωσης» στην Ουκρανία. Σημείωσε πάντως ότι η Ρωσία διεξάγει και θα συνεχίσει να διεξάγει στρατιωτικές ασκήσεις στο έδαφός της, «γιατί όπως το ΝΑΤΟ φροντίζει για την ασφάλειά του, φροντίζουμε και εμείς για την ασφάλειά μας», ενώ πρόσθεσε ότι τα τελευταία χρόνια το ΝΑΤΟ εκμεταλλεύεται «στο έπακρο» το έδαφος της Ουκρανίας και άλλων χωρών κοντά στα ρωσικά σύνορα.

«Μας δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι η αμερικανική πλευρά προσέγγισε πολύ σοβαρά τις ρωσικές προτάσεις, τις μελέτησε σε βάθος», δήλωσε ο Ριαμπκόφ, προσθέτοντας ότι η Ρωσία θα αποφασίσει αν θα συνεχίσει τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ μετά τις προγραμματισμένες συναντήσεις αυτής της βδομάδας.

«Τα κύρια ερωτήματα παραμένουν στον αέρα...»

Υπενθυμίζεται ότι η Ρωσία ζητά γραπτές και δεσμευτικές «εγγυήσεις ασφαλείας» από ΗΠΑ και ΝΑΤΟ, όπως να μην ενταχθούν στο ΝΑΤΟ η Ουκρανία και η Γεωργία, να μην αναπτύσσονται αμερικανικά και ΝΑΤΟικά στρατεύματα και εξοπλισμοί σε κράτη που συνορεύουν με τη Ρωσία, να μην αναπτυχθούν πύραυλοι μικρού και μεσαίου βεληνεκούς στην Ευρώπη και να υπάρχει συντονισμός για στρατιωτικές ασκήσεις που διεξάγονται κοντά στα σύνορά της.

Οπως ειπώθηκε, η ρωσική πλευρά εξήγησε «γιατί είναι απαραίτητο να λάβουμε νομικές εγγυήσεις για τη μη ανάπτυξη όπλων κοντά στα ρωσικά σύνορα. Και γιατί ζητάμε από το ΝΑΤΟ, σε γενικές γραμμές, να μην επεκταθεί σε κράτη που εντάχθηκαν στη συμμαχία μετά το 1997, δηλαδή την περίοδο μετά την υπογραφή της Ιδρυτικής Πράξης Ρωσίας - ΝΑΤΟ».

Πολλές από τις ρωσικές αξιώσεις έχουν χαρακτηριστεί «μη αποδεκτές» από το ΝΑΤΟ, τις ΗΠΑ και την ΕΕ, ενώ νωρίτερα ο Ριαμπκόφ είχε αποκλείσει οποιαδήποτε «παραχώρηση» στις συνομιλίες με τις ΗΠΑ, λέγοντας ότι κάτι τέτοιο θα ήταν «σε βάρος των δικών μας συμφερόντων και της ασφάλειάς μας», ιδιαίτερα στο θέμα της ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.

Από την πλευρά της η Σέρμαν δήλωσε ότι οι ΗΠΑ «επέστρεψαν τις προτάσεις ασφαλείας που δεν αποτελούν βάση συζήτησης», όπως η απαίτηση της Ρωσίας να μην ενταχθεί η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ και να τερματιστεί η στρατιωτική συνεργασία μαζί της.

«Δεν θα εγκαταλείψουμε τη διμερή συνεργασία με κυρίαρχα κράτη που επιθυμούν να συνεργαστούν με τις ΗΠΑ. Και δεν θα λάβουμε αποφάσεις για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία, για την Ευρώπη χωρίς την Ευρώπη, για το ΝΑΤΟ χωρίς το ΝΑΤΟ», είπε η Αμερικανίδα υφυπουργός.

Και ενώ ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών εξήρε το «αισιόδοξο» κλίμα της συνάντησης, κατά τ' άλλα ανέφερε ότι «τα κύρια ερωτήματα παραμένουν στον αέρα και δεν βλέπουμε την κατανόηση από την αμερικανική πλευρά της αναγκαιότητας μιας απόφασης με τρόπο που να μας ικανοποιεί». Στο δε ζήτημα της μη διεύρυνσης του ΝΑΤΟ - το οποίο χαρακτήρισε κομβικό - «δεν υπήρξε καμία πρόοδος».

Αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα για «συμβιβασμούς» από όλες τις πλευρές, ο Ριαμπκόφ εξέθεσε στις ΗΠΑ τις «κόκκινες γραμμές» της Ρωσίας, εκτιμώντας ότι μπορεί να επιτευχθεί «εξισορρόπηση συμφερόντων».

Συνομιλίες για εξοπλισμούς και στρατιωτικές ασκήσεις

Οι δύο πλευρές συζήτησαν ακόμα το ενδεχόμενο αναβίωσης της Συνθήκης INF για τον περιορισμό των πυραύλων μικρού και μεσαίου βεληνεκούς ικανών να φέρουν πυρηνικές κεφαλές, από την οποία οι ΗΠΑ αποχώρησαν το 2019, κατηγορώντας τη Ρωσία για παραβίασή της.

Επίσης, οι ΗΠΑ εμφανίστηκαν «ανοιχτές» στη συζήτηση με στόχο να τεθούν «αμοιβαία όρια στο μέγεθος και στο εύρος των στρατιωτικών ασκήσεων, και να βελτιώσουμε τη διαφάνεια σχετικά με αυτές».

Πάντως η Ρωσία ξεκαθαρίζει ότι δεν θα περιορίσει τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ σε θέματα ελέγχων εξοπλισμών και ζητά διαπραγματεύσεις για έναν «νέο χάρτη ασφαλείας στην Ευρώπη», ενάντια στις προσπάθειες «αποτροπής» και «αποδυνάμωσης» της Ρωσίας από τη Δύση.

ΝΑΤΟικές «προειδοποιήσεις» ενόψει των συνομιλιών

Ο γγ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, που χτες υποδέχτηκε στις Βρυξέλλες την αντιπρόεδρο της Ουκρανίας Ολγα Στεφανίτσινα, χαιρέτισε τις «σημαντικές προσπάθειες που γίνονται για εξεύρεση πολιτικής λύσης και αποφυγή ένοπλης σύγκρουσης» και χαρακτήρισε «θετικό σημάδι» ότι η Ρωσία κάθεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για την Ουκρανία.

Ισχυρίστηκε δε ότι το ΝΑΤΟ προσέρχεται στον διάλογο με την πρόθεση «να ακούσει τις ανησυχίες» της Μόσχας. Ωστόσο, προειδοποίησε, το ΝΑΤΟ είναι προετοιμασμένο για το ενδεχόμενο η Ρωσία «να επιλέξει σύγκρουση αντί για συνεργασία».

«Είμαστε ενωμένοι και θα υπάρξει σοβαρό πολιτικό και οικονομικό κόστος αν (σ.σ. η Ρωσία) χρησιμοποιήσει την ένοπλη ισχύ κατά της Ουκρανίας», είπε.

Είχε προηγηθεί μπαράζ επαφών και επικοινωνιών μεταξύ αξιωματούχων των ΗΠΑ και της ΕΕ, με την τελευταία να ζητά μεγαλύτερη εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις με τη Μόσχα, φέρνοντας στην επιφάνεια αντιθέσεις και μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα. Σε επικοινωνία τους ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Αντ. Μπλίνκεν και ο επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ, συμφώνησαν ότι οποιαδήποτε συζήτηση για την «ευρωπαϊκή ασφάλεια» θα γίνει σε συντονισμό με την ΕΕ και με συμμετοχή της.

πηγή: Ριζοσπάστης