Το κυριαρχικό στοιχείο της συνάντησης στον Λευκό Οίκο
- Written by Νίκος Κατσουρίδης
Γράφει: Νϊκος Κατσουρίδης
Πολλά ήδη ειπώθηκαν και άλλα θα ειπωθούν για την επίσημη συνάντηση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ. Διατυπώνονται ερμηνείες, συμπεράσματα, εκτιμήσεις και προβλέψεις. Πολλές ίσως θα αποδειχθούν βάσιμες και άλλες όχι. Όταν συμβαίνει όμως ένα κομβικής σημασίας γεγονός, και τέτοια ήταν η επίσκεψη Νίκου Χριστοδουλίδη στον Λευκό Οίκο, ανάμεσα στα πολλά τα οποία φυσιολογικά γεννά μια τέτοια συνάντηση με πολλαπλή ημερήσια διάταξη, το ουσιαστικό είναι να ξεχωρίζει κάποιος το κυρίαρχο. Το κύριο στοιχείο της συνάντησης κατά την κρίση μου είναι η τοποθέτηση του Αμερικανού Προέδρου στο κύριο θέμα που μας ενδιαφέρει ως λαό. Το ζήτημα ζωής και θανάτου, το Kυπριακό!
Τι δήλωσε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ. Δήλωσε ακριβώς αυτό που επιζητούμε εδώ και επτά (7) χρόνια: Την επαναβεβαίωση της βάσης λύσης του κυπριακού εντός πλαισίου ΟΗΕ Επιβεβαιώνοντας αυτή τη βάση απέρριψε καθαρά τον στόχο της Τουρκίας για δύο κράτη και κυριαρχική ισότητα που οδηγεί στο ίδιο!
Αυτό είναι το κυρίαρχο αποτέλεσμα από τη συνάντηση Μπάϊντεν - Χριστοδουλίδη. Χωρίς ούτε στιγμή να υποτιμώ τα υπόλοιπα που διαμείφθηκαν και όσα δημόσια λέχθηκαν. Επιμένω όμως ότι αυτό είναι το κύριο. Για να γίνει κατανοητή η σημασία του, ας σκεφτούμε προς στιγμή τι θα εσήμαινε αν παρ’ ελπίδα δεν γίνοταν αναφορά στη γνωστή βάση λύσης του Kυπριακού. Θα ήταν η αρχή του τραγικού τέλους για το Kυπριακό. Και ας μην λεχθεί ότι η αναφορά ήταν αναμενόμενη γιατί εδώ που τα λέμε έχει καιρό να ανακούσουμε παρόμοια αναφορά από την ίδια τη Γραμματεία του ΟΗΕ.
Επιπροσθέτως της δήλωσης του Αμερικανού Προέδρου, έρχεται να προστεθεί και η αναφορά στην Έκθεση Προόδου της Κομισιόν για την Τουρκία προς και την Ευρωπαϊκή Ένωση που λέει: «Είναι πλέον υψίστης σημασίας η Τουρκία να δεσμευτεί και να συμβάλει ενεργά σε μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη διευθέτηση του κυπριακού εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, στην βάση μιας ΔΔΟ με πολιτική ισότητα». Πανομοιότυπη διατύπωση με αυτήν των ΗΠΑ. Κατά συνέπεια ορθό το συμπέρασμα ότι η σύγκλιση πρώτα της Τριμερούς και η ανακοίνωση της συνέχειας στη διαδικασία για το κυπριακό με Πενταμερή κλπ. είναι επιθυμία όλης της Δύσης. Να προστεθεί δε επίσης και Ρωσίας και Κίνας, γιατί αυτή συνεχίζει να είναι και η δική τους θέση για το Κυπριακό. Δηλαδή ολόκληρη η ισχυρή διεθνής κοινότητα προκρίνει λύση εντός παραμέτρων Ο.Η.Ε και στη βάση των αποφάσεων του διεθνούς οργανισμού και απορρίπτει τις τουρκικές διχοτομικές αξιώσεις. Αυτό θεωρώ ότι είναι επίτευγμα και δεν έπεσε ως μάννα εξ΄ ουρανού αλλά είναι προϊόν συστηματικής και συνεπούς στοχευμένης προσπάθειας!! Αποτέλεσμα το οποίο θα πρέπει να χαροποιεί ολόκληρο τον κυπριακό λαό, ε/κ και τ/κ ή τουλάχιστον όλους όσοι επιθυμούν λύση και επανένωση και απαλλαγή από την τουρκική κατοχή. Φυσικά να επαναλάβω ότι μέχρι το αίσιο τέλος αυτού του δρόμου υπάρχει απόσταση.
Αυτή είναι η ουσία και είναι απογοητευτικό να ακούεις και να βλέπεις μικρόψυχες προσπάθειες μείωσης της σημασίας της επίσκεψης και της συνάντησης Μπάϊντεν – Χριστοδουλίδη, του τύπου π.χ. «ιδιωτική επίσκεψη κ.ο.κ». Καλά που δεν λέχθηκε ότι ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας περνούσε απ΄ έξω, είδε την πόρτα του Λευκού Οίκου ανοικτή και αφρούρητη και μπούκαρε μέσα. Έλεος πια!! Γράφτηκε όμως ότι το κυπριακό δεν ήταν θέμα της συνάντησης!!
Η δήλωση του Λευκού Οίκου πριν τη συνάντηση λέει συγκεκριμένα ότι: «Σημειώνοντας τη 50η επέτειο της διχοτόμησης της νήσου, ο Πρόεδρος Μπάϊντεν θα επαναβεβαιώσει την υποστήριξη των ΗΠΑ στη ΔΔΟ με πολιτική ισότητα για όλους του Κυπρίους». Η λέξη κλειδί είναι η επαναβεβαίωση. Η εκ νέου δέσμευση των ΗΠΑ να στηρίξουν την προσπάθεια για λύση. Σαφέστατη στήριξη στη νέα προσπάθεια του Γ.Γ. του ΟΗΕ και σαφέστατο μήνυμα προς την Άγκυρα. Μήνυμα το οποίο έχει ληφθεί αν κρίνει κάποιος από τις τουρκικές αντιδράσεις.
Έχω εστιάσει στην πτυχή του Κυπριακού από τις αρκετές πτυχές που κάλυψε η συνάντηση των δύο Προέδρων για δύο λόγους:
- Πρώτον γιατί οι υπόλοιπες πτυχές αναλύονται από πολλούς από την πρώτη στιγμή και θα συνεχίσουν να αναλύονται επ΄ αρκετό καθημερινά.
- Δεύτερον γιατί όπως ήδη έχω προαναφέρει πρόκειται για το ζήτημα ζωής και θανάτου για τον κυπριακό λαό, αλλά και γιατί θέλω να υποδείξω και τα εξής:
α) Το πρώτο μικρό βήμα προς την λύση έγινε με την Τριμερή.
β) Το δεύτερο βήμα έγινε με την απόφαση να συνεχιστεί η διαδικασία σε Πενταμερή και παράλληλη συζήτηση ΜΟΕ.
γ) Το τρίτο βήμα είναι η επαναβεβαίωση και επαναδέσμευση της υπερδύναμης των ΗΠΑ να εργαστεί για να φτάσουμε σε λύση εντός πλαισίου ΟΗΕ. Αυτό συνεπάγεται εμπλοκή!
Φυσικά θα ακολουθήσουν και άλλα βήματα μέχρι να φτάσουμε κατ΄ ευχή σε λύση. Η διαδρομή αυτή δεν θα είναι καθόλου εύκολη και ομαλή. Γι΄ αυτό χρειάζεται σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Γιατί; Διότι απαντώντας στο ερώτημα που τέθηκε αρκετές φορές στο δημόσιο διάλογο, αν και κατά πόσο οι ΗΠΑ μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας – Κύπρου ποιόν διαλέγουν, εγώ απαντώ ως εξής: Και τους τρείς. Αλλωστε εδώ και 50 χρόνια, αυτό προσπάθησαν να κάνουν για εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων. Επειδή όμως η προνομιακή σχέση ήταν με την Τουρκία στήριζαν ορισμένες θέσεις της Τουρκίας στο κυπριακό που ουσιαστικά οδηγούσαν σε μορφή λύσης του κυπριακού μεταξύ Ομοσπονδίας και Συνομοσπονδίας, πράγμα που δεν επέτρεπε να καταλήξουμε σε λύση.
Αυτή η γραμμή θα συνεχιζόταν αν η Τουρκία σταματούσε το παιγνίδι πολιτικής σχοινοβασίας μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Κατά συνέπεια στο δικό μου μυαλό αν και εφόσον οδηγηθούμε σε επανέναρξη ουσιαστικού διαλόγου στο κυπριακό εντός παραμέτρων ΟΗΕ, τα δύσκολα σημεία θα είναι εκείνα τα οποία θα αφορούν το περιεχόμενο της λύσης και θα παραπέμπουν ενδεχομένως σε συνομοσπονδιακά στοιχεία. Η ε/κ πλευρά έχει καθήκον να προετοιμαστεί πολύ σοβαρά εν όψει της νέας προσπάθειας επανέναρξης των συνομιλιών. Και δεν εννοώ μόνο τον Πρόεδρο και ηγέτη της ε/κ κοινότητας.