Menu
Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν: Ο κορυφαίος

Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν: Ο κορυφαίος

Έφυγε από τη ζωή σαν σήμε...

Πούτιν: «Η επίθεση έγινε από ισλαμιστές», αλλά «γιατί προσπάθησαν να διαφύγουν στην Ουκρανία;»

Πούτιν: «Η επίθεση έγινε από ισλαμι…

Για πρώτη φορά ο πρόεδρος...

ΗΠΑ: «Ενθουσιασμός» για την («πιο δυνατή από ποτέ») αμερικανοΝΑΤΟφροσύνη της κυβέρνησης Μητσοτάκη!

ΗΠΑ: «Ενθουσιασμός» για την («πιο δ…

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έλα...

Το Ισραήλ συνεχίζει τις φονικές επιθέσεις αγνοώντας το ψήφισμα του ΟΗΕ για άμεση κατάπαυση του πυρός

Το Ισραήλ συνεχίζει τις φονικές επι…

Οι αεροπορικές επιδρομές ...

Επανάσταση του 1821: Η αλήθεια και η μυθολογία

Επανάσταση του 1821: Η αλήθεια και …

• Το ιδεολόγημα του Κρυφο...

Ρωσία: Προφυλακιστέοι οι τέσσερις συλληφθέντες για το μακελειό

Ρωσία: Προφυλακιστέοι οι τέσσερις σ…

Οι τέσσερις συλληφθέντες ...

Για την επέτειο της Επανάστασης του 1821

Για την επέτειο της Επανάστασης του…

• Ανακοίνωση του Γραφείου...

Την έλεγαν «Γιουγκοσλαβία»…

Την έλεγαν «Γιουγκοσλαβία»…

Από Νίκο Μπογιόπουλο* Ήτ...

25 χρόνια από τους ΝΑΤΟικούς βομβαρδισμούς στη Γιουγκοσλαβία (video)

25 χρόνια από τους ΝΑΤΟικούς βομβαρ…

• Aπό το αρχείο του τηλεο...

1821: “Ολοι μαζί”, ε; Αλήθεια;

1821: “Ολοι μαζί”, ε; Αλήθεια;

• «Όσοι το χάλκεον χέρι τ...

Prev Next

Ν.Α. Μεσόγειος: Τελεσίγραφα, παζάρια και ένταση των κινδύνων

Ν.Α. Μεσόγειος: Τελεσίγραφα, παζάρια και ένταση των κινδύνων

Σταθερά στο «μάτι του κυκλώνα» σκληρών αντιλαϊκών ανταγωνισμών παραμένει η Νοτιοανατολική Μεσόγειος, για την οποία οι ΗΠΑ κλιμακώνουν αμείωτα τις παρεμβάσεις ώστε να ενισχύσουν τη γεωπολιτική και στρατιωτική τους παρουσία, κόντρα στη διείσδυση της Ρωσίας αλλά και της Κίνας.

Είναι ενδεικτικά τα όσα αποκαλύφτηκαν για τις διαδρομές αγωγών που οι ΗΠΑ συζητούν τουλάχιστον την τελευταία 4ετία με σημαντικές δυνάμεις της περιοχής (Ανατολικής Μεσογείου και Μέσης Ανατολής συνολικά), στις οποίες ξεχωρίζουν βέβαια και οι διαδρομές που προτείνουν μεταφορά των (κυπριακών, ισραηλινών και άλλων) υδρογονανθράκων της Μεσογείου στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας.

Στα σχετικά δημοσιεύματα (βλ. ιστοσελίδα «McClatchy», που δημοσίευσε αποχαρακτηρισμένα ντοκουμέντα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ) επισημαίνεται η ομοφωνία που χαρακτηρίζει τα αμερικανικά κόμματα των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικάνων ως προς την προτεραιότητα που πρέπει να δοθεί στην περιοχή, προτάσσοντας καταρχήν τη δημιουργία ενός Φόρουμ Συνεργασίας για το αέριο, με δεδομένο ότι η Ενέργεια θεωρείται «κρίσιμη στη στρατηγική» των ΗΠΑ «απέναντι στη Ρωσία και την Ευρωπαϊκή Ένωση».

Υπηρετώντας λοιπόν τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα του αμερικανικού κεφαλαίου, τα επιτελεία τόσο της προηγούμενης κυβέρνησης Ομπάμα όσο και της σημερινής του Τραμπ, σύμφωνα με το δημοσίευμα διακρίνονται εξίσου για τον πυρετώδη ρυθμό με τον οποίο εργάζονται για την επίτευξη συνεργασιών που θα αναβαθμίσουν το ρόλο των ΗΠΑ στην περιοχή, εξετάζοντας όλες τις εναλλακτικές. Σε αυτήν τη βάση, αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου δήλωσαν (ανώνυμα) ότι τον Απρίλη η Ουάσιγκτον υπέβαλε αίτημα να γίνει δεκτή ως «επίσημος παρατηρητής» στις μελλοντικές συναντήσεις του «Φόρουμ για το Φυσικό Αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο» (Eastern Mediterranean Gas Forum), που το Γενάρη συγκροτήθηκε με την πρώτη συνάντηση των υπουργών Ενέργειας Αιγύπτου, Ισραήλ, Ιορδανίας, Ιταλίας, Ελλάδας, Κύπρου και Παλαιστίνης.

Στην ίδια κατεύθυνση συντάχθηκαν και τα νομοσχέδια που κατατέθηκαν στη Γερουσία και στη Βουλή των Αντιπροσώπων «για την Ασφάλεια και την Ενεργειακή Συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο του 2019», όπου προκρίνεται η στρατιωτική και ενεργειακή συνεργασία με Ελλάδα, Ισραήλ, Κύπρο, ενώ αναζωπυρώνεται και η συζήτηση για τους όρους που πρέπει να τεθούν στη συνεργασία με την Τουρκία. Σε αυτό το πλαίσιο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, συνολικά η αστική τάξη της Ελλάδας, διεκδικεί τη θέση του «προνομιακού συμμάχου», κάνοντας τα πάντα για να κλείσουν οι «εκκρεμότητες» που απομένουν, υπερπροβάλλοντας και «λύσεις» τύπου αμερικανοΝΑΤΟικής συμφωνίας των Πρεσπών (βλέπε και σχετικό θέμα από την πρόσφατη επίσκεψη του υπουργού Αμυνας Ευ. Αποστολάκη στις ΗΠΑ).

Πάντως, ενδεικτικές είναι οι επιφυλάξεις που οι Αμερικανοί εκφράζουν για σχέδια που προς το παρόν φαίνεται ότι προκρίνονται, όπως ο αγωγός «EastMed» για τη μεταφορά αερίου στην Ευρώπη μέσω Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας. Αξιωματούχοι της αμερικανικής κυβέρνησης εξακολουθούν να μεταφέρουν τον «σκεπτικισμό» της Ουάσιγκτον για τη «βιωσιμότητα και το κόστος της εγκατάστασης αγωγού τόσο βαθιά στη θάλασσα», επιφυλάξεις που και πάλι προκρίνουν τους αγωγούς μέσω Τουρκίας.

Οι απειλές της Τουρκίας

Το στίγμα των εξελίξεων στη γειτονιά μας εξακολουθούν να δίνουν πρώτα απ' όλα οι απειλές και οι προκλήσεις της Τουρκίας, που διαμηνύει σε όλους τους τόνους και προς κάθε κατεύθυνση ότι «στην Ανατολική Μεσόγειο δεν θα επιτρέψουμε να γίνει κανένα βήμα που δεν θα λαμβάνει υπόψη το δίκαιο και τα δικαιώματα της Τουρκίας», προσθέτοντας με έμφαση ότι «όλες οι επιλογές θα συνεχίσουν να βρίσκονται στο τραπέζι μας».

Μάλιστα, αντιδρώντας έντονα στην έκδοση ενταλμάτων σύλληψης για τα πληρώματα των γεωτρύπανων «Φατίχ» και «Γιαβούζ» που φαίνεται ότι δρομολόγησε η κυπριακή κυβέρνηση, στις αρχές της βδομάδας η Άγκυρα προειδοποίησε ότι θα λάβει όλα τα «απαραίτητα αντίμετρα» και θα συνεχίσει «την αποφασιστική διεξαγωγή ερευνών και γεωτρήσεων για πετρέλαιο και αέριο όπως έχουμε σχεδιάσει, με ζητούμενο την προστασία των δικαιωμάτων στην υφαλοκρηπίδα μας, όπως και των δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων, ως συνιδιοκτητών του νησιού». Μάλιστα, αφού διαμαρτυρήθηκε ότι «δεν δίνεται στους Τουρκοκύπριους μερίδιο από τα έσοδα» (των ενεργειακών συμφωνιών, όπως αυτή για το κοίτασμα «Αφροδίτη», που επικαιροποιήθηκε πρόσφατα), φρόντισε να στείλει μήνυμα και στις «διεθνείς εταιρείες που συναλλάσσονται» με την «ελληνοκυπριακή διοίκηση» ότι «δεν μπορούν να αγνοούν το γεγονός ότι οι Τουρκοκύπριοι είναι συνιδιοκτήτες του νησιού», εννοώντας φυσικά ότι δεν μπορούν να αγνοούν τα σχέδια και τα συμφέροντα της Τουρκίας.

Ακολούθησε σειρά δηλώσεων Τούρκων αξιωματούχων, όπως του υπουργού Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ, ο οποίος έκρινε σκόπιμο να σημειώσει ότι «η Τουρκία δεν έχει λυγίσει σε καμία απειλή και δεν θα λυγίσει ούτε τώρα», συμπληρώνοντας ωστόσο ότι Άγκυρα και ψευδοκράτος θα συνεχίσουν τις προσπάθειες «για τη διασφάλιση ειρήνης στην περιοχή, διαμερίζοντας δίκαια τις πηγές της Κύπρου και της Μεσογείου».

Από κοντά και οι «αξιωματούχοι» του ψευδοκράτους, όπως ο ηγέτης του, Μουσταφά Ακιντζί, ο οποίος επέκρινε όσους θέλουν να αφήσουν Τουρκία και ψευδοκράτος εκτός «ενεργειακών ισορροπιών», αλλά συμπλήρωσε ότι αν στο θέμα του φυσικού αερίου «δούμε την πιο μικρή άκρη του νήματος (σ.σ. ένα μικρό έστω φως), στο θέμα της αλληλοβοήθειας, του συνεταιρισμού και της από κοινού παραγωγής δουλειάς, στο θέμα του διαμοιρασμού, αν δούμε μια κατανόηση, είμαστε έτοιμοι να κρατήσουμε αυτό το χέρι...».

Ο «πρωθυπουργός» Ερσίν Τατάρ τόνισε με τη σειρά του ότι η Κύπρος βρίσκεται σε μια σημαντική γεωγραφική θέση και ότι «μέχρι σήμερα οι πρόγονοί μας και η Τουρκία προστάτεψαν τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μας με τον καλύτερο τρόπο. Εγκαθιδρύσαμε ένα κράτος με τη στήριξη της Τουρκίας και εργαστήκαμε, όπως και συνεχίζουμε να κάνουμε, για τη διασφάλιση της ευημερίας του λαού μας». Ο «αντιπρόεδρος» της «κυβέρνησης» και «υπουργός Εξωτερικών», Κουντρέτ Οζερσάι, ανήγγειλε κλιμάκωση των προκλήσεων λέγοντας ότι «αν η μία πλευρά κάνει μονομερώς μια δραστηριότητα γεώτρησης, φυσικά η άλλη πλευρά πρόκειται να το κάνει κι αυτή, και πρέπει να το χωνέψουν». Ενώ, εκφράζοντας ετοιμότητα για κλιμάκωση του παζαριού, συμπλήρωσε:«Όλοι απολαμβάνουν τις ασαφείς περιστάσεις που δημιουργούνται από το status quo ή την απουσία λύσης στην Κύπρο. Αλλά αυτό είναι προσωρινό».

Και τα τελεσίγραφα

Μέσα σ' αυτές τις συνθήκες, κλιμακώνεται η αντιπαράθεση ΗΠΑ - Τουρκίας, των οποίων η συνεργασία (η έκταση, η αντοχή και οι όροι της) αλληλεπιδρά με τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς σε όλα τα καυτά μέτωπα της περιφέρειας, από τη Συρία και το Παλαιστινιακό μέχρι το Κυπριακό και τα Ελληνοτουρκικά.

Η αντιπαράθεση αυτή δεν αφορά βέβαια απλά τη ρωσοτουρκική συμφωνία για την πώληση ρωσικών «S-400» στην Άγκυρα, αλλά συνδέεται με αντιθέσεις που βαθαίνουν, σε ένα σύνθετο γεωπολιτικό φόντο ευρύτερων αναμετρήσεων. Είναι καθαρό ότι στην παρούσα φάση τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ρωσία επενδύουν στη συνεργασία τους με την Τουρκία (κάθε πλευρά με τα δικά της ανταλλάγματα και τα δικά της περιθώρια), προκειμένου να προωθήσουν συνολικότερα σχέδιά τους.

Η επιστολή που έστειλε στον Τούρκο ομόλογό του ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Π. Σάναχαν είναι ενδεικτική των διαστάσεων που αποκτούν οι διμερείς τριβές. Η Ουάσιγκτον προειδοποιεί καθαρά την Άγκυρα και για μη παράδοση των μαχητικών αεροπλάνων «F-35» που έχει παραγγείλει, αλλά και για συνολική διακοπή της συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα παραγωγής των «F-35», αν η τουρκική πλευρά δεν ακυρώσει τη συμφωνία για τους «S-400». Εξίσου καθαρά προειδοποιεί και για το ενδεχόμενο κυρώσεων μέσω του νόμου CAATSA (πακέτο μέτρων κατά «αντιπάλων των ΗΠΑ», που επιστρατεύονται και στην περίπτωση της Ρωσίας), ενώ, προχωρώντας «στο ζουμί», η επιστολή εκφράζει ανησυχία επειδή η απόκτηση των «S-400» «θα εμποδίσει την ικανότητα του έθνους σας να ενισχύσει ή να διατηρήσει τη συνεργασία με τις ΗΠΑ, αλλά και εντός του ΝΑΤΟ. Θα οδηγήσει στη στρατηγική και οικονομική υπερεξάρτησή σας από τη Ρωσία».

Ενδεικτικό είναι και νέο αμερικανικό ψήφισμα (της Βουλής των Αντιπροσώπων) με τίτλο «Εκφράζοντας ανησυχία για τη συμμαχία ΗΠΑ - Τουρκίας», το οποίο επαναφέρει σειρά κυρώσεων κατά της Άγκυρας αν δεν ακυρωθεί η συμφωνία αγοράς των ρωσικών «S-400». Βέβαια, δεν παραλείπει να τονίσει ότι «η Τουρκία βρίσκεται σε μια μοναδική γεωγραφική θέση στο νοτιοανατολικό άκρο του ΝΑΤΟ, στη συμβολή Ευρώπης, Ρωσίας, Μέσης Ανατολής και Καυκάσου (...) Είναι ένας κρίσιμος σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και ένας σημαντικός στρατιωτικός εταίρος για τις ΗΠΑ (...) Έχει θέση - κλειδί για τη στρατηγικά μακροπρόθεσμη αναμέτρηση των Δυτικών συμμάχων με αναθεωρητικές δυνάμεις, όπως η Ρωσία και η Κίνα».

Υψωμένους τόνους υιοθετεί και η Άγκυρα, με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρ. Τ. Ερντογάν να δηλώνει μετά τις νέες αμερικανικές «διαμαρτυρίες» για τους «S-400»: «Εγώ δεν λέω ότι η Τουρκία "θα πάρει" τους "S-400", γιατί τους έχει ήδη πάρει. Εμείς έχουμε τελειώσει αυτήν τη δουλειά. Τον επόμενο μήνα θα γίνει η παράδοση του συστήματος αυτού στη χώρα μας (...) Δεν θα λάβω τα απαραίτητα μέτρα για να προστατεύσω τη χώρα μου; Θα ρωτήσω κάποιους για να το κάνω αυτό;». Ο ΥΠΕΞ Μ. Τσαβούσογλου είπε ότι «κανένας» δεν είναι σε θέση να δίνει τελεσίγραφα στην Τουρκία, ενώ την Παρασκευή τόνισε ότι «αν οι ΗΠΑ προχωρήσουν σε οποιεσδήποτε αρνητικές ενέργειες προς εμάς, θα λάβουμε επίσης ανταποδοτικά μέτρα».

Ενώ και ο υπουργός Άμυνας Χ. Ακάρ, σε τηλεφωνική του επικοινωνία με τον Σάναχαν, του επισήμανε τις «ανάρμοστες διατυπώσεις» που είχε η επιστολή του, σχολιάζοντας μάλιστα ότι αυτή «δεν συνάδει με το πνεύμα της (σ.σ. Ατλαντικής) Συμμαχίας».

Πάντως οι υψωμένοι τόνοι δεν σημαίνουν καμιά «λήξη» παζαριών. Ίσα ίσα. Δεν είναι παρά μέρος αυτών των παζαριών. Δεν είναι τυχαίο ότι ενώ από τη μία ο Τσαβούσογλου απέρριπτε τα τελεσίγραφα, από την άλλη θύμιζε την πρόταση της Άγκυρας για συγκρότηση ειδικής αμερικανοτουρκικής επιτροπής που θα εξετάσει ειδικά το θέμα των «S-400». Ενδεικτικό είναι και το ότι οι δύο πλευρές συνεχίζουν αδιάκοπα το διάλογο και τις συνεννοήσεις για όλα τα ανοιχτά μέτωπα. Για παράδειγμα, πέρα από τη δυσαρέσκεια που εξέφρασε ο Ακάρ στον Σάναχαν για τις «ανάρμοστες διατυπώσεις», δεν παρέλειψε να συζητήσει μαζί του «θέματα κοινού ενδιαφέροντος», «περιφερειακά θέματα ασφαλείας» και «θέματα αμυντικής συνεργασίας», στο ίδιο τηλεφώνημα. Αλλά και ο Ερντογάν παρέπεμψε σε τετ-α-τετ που (όπως ισχυρίστηκε τουλάχιστον) θα έχει με τον Τραμπ στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του «G-20» στην Ιαπωνία.

Φωτογραφία: Από τη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν το Μάη του 2017.
Το αμερικανοτουρκικό παζάρι δυναμώνει αμείωτα

Ριζοσπάστης

Leave a comment

Make sure you enter all the required information, indicated by an asterisk (*). HTML code is not allowed.

back to top