Ν.Α. Μεσόγειος - Ελληνοτουρκικά: Στη «δίνη» των ευρύτερων ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών

Ακολούθησε η συνεδρίαση της «Ομάδας Εργασίας για την Ενέργεια», που έχει δημιουργηθεί στο πλαίσιο του «Στρατηγικού Διαλόγου» Ελλάδας - ΗΠΑ, και στην Κοινή Δήλωση που εκδόθηκε τονίστηκε η στήριξη των ΗΠΑ «για περιεκτικές συνεργασίες που φέρνουν πιο κοντά τα ενδιαφερόμενα μέρη στην Ανατολική Μεσόγειο». Συνεχίζοντας, οι δύο αντιπροσωπείες «υπογράμμισαν την ανάγκη όλα τα κράτη της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου (...) να προωθήσουν τις σχέσεις καλής γειτονίας προς όφελος της περιφερειακής σταθερότητας και ασφάλειας, δημιουργώντας έτσι ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τη διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών και οδεύσεων».

Την ετοιμότητα της κυβέρνησης να εμπλακεί περαιτέρω στους ευρωατλαντικούς σχεδιασμούς για την «απόκρουση» της επιρροής Ρωσίας, Κίνας κ.ά. ανέδειξε και η αιφνιδιαστική επίσκεψη του Ελληνα ΥΠΕΞ Ν. Δένδια στη Λιβύη, όπου στο ανατολικό Τομπρούκ συνάντησε τον πρόεδρο της λεγόμενης «Βουλής των Αντιπροσώπων», Α. Σάλεχ (ο οποίος την επομένη ακριβώς βρέθηκε στη Μόσχα για επαφές), για να του επισημάνει μεταξύ άλλων ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την «ειρήνη», τη «σταθερότητα» και την «αυριανή πραγματικότητα στη Λιβύη» είναι «η απομάκρυνση όλων των ξένων δυνάμεων», προσπερνώντας βέβαια την εξόφθαλμη ανοχή των ΗΠΑ - ΕΕ στην τουρκική στρατιωτική επέμβαση στη Λιβύη, στο πλευρό της κυβέρνησης Σάρατζ.

Την ίδια ετοιμότητα, και μαζί «διαλλακτικότητα» για νέους συμβιβασμούς, διαμήνυσε η κυβέρνηση ότι διαθέτει και για τα Ελληνοτουρκικά, με τον σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας του πρωθυπουργού, Αλ. Διακόπουλο, να δηλώνει ότι κανείς δεν μπορεί να κατηγορεί την Ελλάδα «για μαξιμαλισμό, μια χώρα που (...) έχει δείξει αυτοσυγκράτηση στην πλήρη εφαρμογή όσων μας επιτρέπει το Διεθνές Δίκαιο (...) στο πλαίσιο μιας λειτουργίας σύμφωνης με το πνεύμα του δικαίου και της καλής γειτονίας». Μάλιστα εξέφρασε απογοήτευση επειδή στην Ελλάδα «δεν είναι εμπεδωμένη η νοοτροπία του συμβιβασμού και της συναίνεσης» και αυτό - συνέχισε - το έχουμε πληρώσει «στις διεθνείς μας σχέσεις με χαμένες ευκαιρίες για επωφελείς συμβιβασμούς σε εθνικά θέματα», ενώ «η κουλτούρα του Διεθνούς Δικαίου είναι μια κουλτούρα συμβιβασμού».

Συμβιβασμοί και «μαξιμαλισμοί»

Πρόσθεσε ότι το όποιο Δίκαιο, π.χ. της Θάλασσας, «δεν αποσκοπεί σε ανταγωνισμούς ή αποκλεισμούς, αλλά σε συνεργασίες» και ότι «κάθε επιτυχής διαπραγμάτευση είναι αποτέλεσμα συγκερασμού αντίρροπων συμφερόντων και κάθε διεθνής συμφωνία είναι αποτέλεσμα συμβιβασμού». Τέλος, επέστησε την προσοχή στην Αγκυρα να μη θέσει σε κίνδυνο τη ΝΑΤΟική συνοχή, συνδέοντας την εφαρμογή της συμφωνίας Σάρατζ - Ερντογάν με «μια γενικευμένη αστάθεια στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ» που «θα της καταλογιστεί από τη διεθνή κοινότητα και θα υποστεί τις επιπτώσεις».

Αποκαλυπτικός ήταν όμως και ο μέχρι πριν από λίγες μέρες πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του ελληνικού ΥΠΕΞ, Χρ. Ροζάκης, ο οποίος τον περασμένο Φλεβάρη σε εκδήλωση του ΕΛΙΑΜΕΠ αναφερόταν σε «αμαρτήματα» - όπως έλεγε - της χώρας μας, όπως το να θεωρεί ότι «θα έχει ΑΟΖ έως την Κύπρο». Αυτήν τη φορά υποστήριξε πως «έχουμε αναπτύξει μια μαξιμαλιστική θέση, ή μια σειρά μαξιμαλιστικών θέσεων», αναφέροντας ότι οι θέσεις της Ελλάδας είναι «διαπραγματευτικές» και ότι «ένα κράτος ξεκινάει πάντα μια διαπραγμάτευση με μαξιμαλισμούς και από κει και πέρα υποχωρεί σε δεύτερες θέσεις». Μάλιστα, μιλώντας ειδικά για το Καστελόριζο, έκρινε σκόπιμο να αναφέρει ότι «είναι απομακρυσμένο από τη Ρόδο, αλλά είναι κοντά στις τουρκικές ακτές» και ότι «είναι απομονωμένο», βρίσκεται «σε απόσταση».

«Εποικοδομητική» και «ρεαλιστική» συνεργασία με την Τουρκία

Ολα αυτά ενώ την 1η Ιούλη ανέλαβε την προεδρία της ΕΕ η Γερμανία. Ο ΥΠΕΞ της, Χάικο Μάας, υποδεχόμενος στις 2 Ιούλη τον Τούρκο ομόλογό του στο Βερολίνο υπογράμμισε πως «το γεγονός ότι οι δύο ΥΠΕΞ συναντιούνται από κοντά τη δεύτερη μέρα της γερμανικής προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δείχνει ότι η Τουρκία είναι σημαντικός εταίρος για τη Γερμανία και την ΕΕ συνολικά», ενώ συμπλήρωσε ότι «η Γερμανία θα αγωνιστεί για μια ρεαλιστική συνεργασία και έναν καλό, εποικοδομητικό διάλογο με την Τουρκία τους επόμενους μήνες».

Ακόμα και η Γαλλία, εξάλλου, που την περασμένη βδομάδα ύψωσε κι άλλο τους τόνους απέναντι στην Τουρκία, αναδεικνύοντας και ευρύτερες αντιθέσεις που σιγοβράζουν εντός ΝΑΤΟ, μέσω της υπουργού Αμυνας Φλοράνς Παρλί υπογράμμισε πως είναι «θετικό» το γεγονός ότι η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, γιατί έτσι «έχουμε ένα φόρουμ για διάλογο» ώστε «να μιλήσουμε ανοιχτά».

Ο Μπορέλ στην Αγκυρα

Νέα ώθηση στο παζάρι ΕΕ - Τουρκίας θα δώσει και η επίσκεψη του επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ στην Αγκυρα, στις 6 και 7 Ιούλη. Ενα 10ήμερο μετά τις επαφές του σε Αθήνα και Λευκωσία, όλα δείχνουν ότι στην Αγκυρα θα υπερασπιστεί την πρότασή του για συνάντηση των ΥΠΕΞ Κύπρου - Τουρκίας, την οποία η τουρκική πλευρά αντιμετώπισε υπενθυμίζοντας ότι πρέπει να αναγνωριστεί η ισότιμη θέση του ψευδοκράτους στην Κύπρο και να προχωρήσει χωρίς καθυστερήσεις το αλισβερίσι για τη μοιρασιά των υδρογονανθράκων.

Ας σημειωθεί ότι έδαφος για όξυνση του παζαριού διαμορφώνει σταθερά και η κυπριακή κυβέρνηση. Ο Πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης δήλωσε πως «η Τουρκία πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι δεν μπορεί να συμπεριφέρεται ενάντια στο Διεθνές Δίκαιο» και πρόσθεσε: «Εμείς έχουμε προκαλέσει την Τουρκία αρκετές φορές. Αν πιστεύουν ότι έχουν δίκιο, γιατί να μην προσφύγουμε σε ένα διεθνές δικαστήριο, για να υλοποιηθεί το Διεθνές Δίκαιο;».

Συνάντηση Δένδια - Χριστοδουλίδη

Στο μεταξύ, ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Δένδιας υποδέχτηκε την Παρασκευή στην Αθήνα τον Κύπριο ομόλογό του, Ν. Χριστοδουλίδη, για να συζητήσουν τις εξελίξεις στην περιοχή, ενόψει και του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ (ΣΕΥ) στις 13/7. Μία μέρα μετά, στις 14/7, αναμένεται στην Αθήνα ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Αναστασιάδης, σε άλλη μια ένδειξη ότι επιταχύνονται εξελίξεις.

Οπως δήλωνε ο Ν. Δένδιας μετά τη συνάντηση, εστίασαν στη «συνεχιζόμενη τουρκική παραβατικότητα που εκδηλώνεται από το Ιράκ έως τη Λιβύη, αποσταθεροποιώντας όλη την ευρύτερη περιοχή μας», παρουσιάζοντας και πάλι ως «ασπίδα» τις περιφερειακές συνεργασίες με τη «σφραγίδα» ΗΠΑ και Γαλλίας αλλά και τις «κυρώσεις» - ευχολόγια της ΕΕ, για τις οποίες αναγνώρισε ότι «η Τουρκία κωφεύει και συνεχίζει τις προκλήσεις. Εχει εξαγγείλει περαιτέρω έρευνες, οι οποίες, αν πραγματοποιηθούν, θα ανοίξουν τους ασκούς του Αιόλου (sic) στην περιοχή μας». «Εάν η Τουρκία, έστω και καθ' υπόθεσιν, θέλει να μετατρέψει την Ελλάδα σε νησί εντός τουρκικής λίμνης ή θάλασσας, να το ξεχάσει», πρόσθεσε, ενώ παρέπεμψε για λύσεις στο ευρωτουρκικό παζάρι, ελπίζοντας ότι η Τουρκία θα δει ότι «η ευκαιρία για αυτήν (...) είναι στο Διεθνές Δίκαιο και στο ευρωπαϊκό μέλλον. Κοντά στην ΕΕ ή μέσα στην ΕΕ».

Οι δύο ΥΠΕΞ συζήτησαν επίσης για το Κυπριακό, με τον Δένδια να ορίζει ως επιδίωξή τους την «επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, στη βάση των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και του ευρωπαϊκού κεκτημένου, με κατάργηση των εγγυήσεων και του παρεμβατικού δικαιώματος και βέβαια με την αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων».

Φωτογραφία: Από τη συνάντηση του Ελληνα ΥΠΕΞ Ν. Δένδια
με τον Α. Σάλεχ, πρόεδρο του λιβυκού Κοινοβουλίου στο Τομπρούκ

Ριζοσπάστης