Γράφει: Γρηγόρης Σάββα *
Με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, η Λευκωσία αντιτίθεται ως θέμα αρχής στη διαδικασία προώθησης της δέσμης προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την υιοθέτησης μιας κοινής φάσης φορολόγησης εταιρειών, καθώς θεωρεί ότι οι προτάσεις αυτές θα επηρεάσουν αρνητικά τόσο την Κύπρο όσο και άλλες αντίστοιχες μικρές οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η απόφαση, την οποία εξασφάλισε το ΚΥΠΕ, εγκρίθηκε την περασμένη Παρασκευή και καθορίζει πλέον την κυβερνητική πολιτική, η οποία θα διατυπωθεί στα θεσμικά όργανα της ΕΕ.
Στα τέλη του περασμένου Οκτωβρίου, η Κομισιόν ενέκρινε δύο προτάσεις, την Κοινή Βάση Φορολογίας Εταιρειών (ΚΒΦΕ) και την Κοινή Ενοποιημένη Βάση Φορολογίας Εταιρειών (ΚΕΒΦΕ). Με την ΚΒΦΕ, η Επιτροπή επιδιώκει να καθορίσει ενιαίους κανόνες στη βάση των οποίων θα υπολογίζεται το φορολογητέο εισόδημα των εταιρειών, ενώ με την ΚΕΒΦΕ προχωρεί στο επόμενο βήμα καθορίζοντας τον τρόπο επιμερισμού των φορολογητέων εισοδημάτων/κερδών στα διάφορα κράτη-μέλη στη βάση συγκεκριμένης φόρμουλας.
Ενώ οι δύο προτάσεις κατατέθηκαν ταυτόχρονα, ο σχεδιασμός προβλέπει τη συζήτηση πρώτα της οδηγίας σε σχέση με την ΚΒΦΕ. Πρόκειται για τη δεύτερη πρωτοβουλία της Κομισιόν μετά την απόρριψη της πρότασης της πρότασης για υιοθέτηση σε εθελοντική βάση μιας κοινής ενοποιημένης βάσης φορολογίας επιχειρήσεων, το 2011.
Η θέση της Κομισιόν αγνοεί και θα πλήξει μικρότερες χώρες
Στην ουσία, η Κομισιόν θεωρεί πως η φορολόγηση εταιρειών θα πρέπει να επιβάλλεται στη χώρα που δημιουργούνται τα έσοδα και όχι στη χώρα που βρίσκεται η φορολογική έδρα (μετατόπιση κερδών). Ωστόσο, η θέση αυτή αγνοεί και θα πλήξει μικρότερες χώρες, οι οικονομίες των οποίων βασίστηκαν στην παροχή υπηρεσιών, όπως η Κύπρος, το Λουξεμβούργο, η Μάλτα και η Ιρλανδία, αλλά και μεγαλύτερες χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο (βρίσκεται σε πορεία εξόδου) και την Ολλανδία.
«Ως θέμα αρχής η Κυπριακή Δημοκρατία δεν συμφωνεί με την έναρξη της διαδικασίας συζήτησης της πρότασης για την ΚΕΦΒ, αφού αρχής γενομένης από την προοπτική του σχεδιασμού μιας κοινής εταιρικής φορολογικής βάσης προκύπτουν εύλογοι προβληματισμοί ως προς τα αποτελέσματα της μείωσης της φορολογικής βάσης και επομένως απώλεια φορολογητέου εισοδήματος για την κυπριακή οικονομία», αναφέρεται στην απόφαση.
Η Λευκωσία αμφισβητεί τη θέση της ΕΕ ότι η εφαρμογή των δύο προτάσεων θα οδηγήσει σε αύξηση της ανάπτυξης στην ΕΕ κατά 1,2%, καθώς «δεν διαφαίνεται ότι η ανάπτυξη αυτή θα αφορά το σύνολο των κρατών – μελών, αφού εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι η Κύπρος όπως και άλλες αντίστοιχες μικρές οικονομίες θα επηρεαστούν αρνητικά».
Να σημειωθεί ότι οι δύο προτάσεις έχουν υποχρεωτικό χαρακτήρα αναφορικά με την εφαρμογή των κανόνων εφόσον αποτείνονται σε μεγάλες επιχειρήσεις οι οποίες ανήκουν σε ενοποιημένο όμιλο για λογιστικούς σκοπούς με ετήσιο κύκλο εργασιών πέραν των €750.000.000 και διαθέτουν μια ή περισσότερες μόνιμες εγκαταστάσεις σε κράτη-μέλη, με προαιρετική εφαρμογή της σε άλλες περιπτώσεις (δηλαδή οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις παύουν να υπόκεινται στους κανόνες της εθνικής νομοθεσίας).
Οι προτάσεις προσκρούουν στη σχετική εθνική αρμοδιότητα για καθορισμό της φορολογικής πολιτικής
Όπως αναφέρεται στην πρόταση που ενέκρινε το Υπουργικό, οι πρόνοιες των δύο οδηγιών εμπίπτουν στον τομέα φορολογικής πολιτικής των κρατών – μελών (άμεση φορολογία), και ως εκ τούτου οι προτάσεις προσκρούουν στη σχετική εθνική αρμοδιότητα για καθορισμό της φορολογικής πολιτικής, αλλά και στο κυρίαρχο δικαίωμα ενός κράτους – μέλους να καθορίζει την φορολογική βάση και τους φορολογικούς συντελεστές.
Σημειώνεται επίσης ότι οι προτάσεις δημιουργούν «δύο παράλληλα φορολογικά συστήματα» σε κάθε κράτος-μέλος, δηλαδή το καθεστώς που υφίστανται για όλα τα πρόσωπα-επιχειρήσεις εγκατεστημένα σε εκείνο το κράτος-μέλος και το υποχρεωτικό που θα προκύπτει για τις συγκεκριμένες επιχειρήσεις που καθορίζονται από τις πρόνοιες των προτάσεων (συγκεκριμένου κύκλου εργασιών που έχουν δραστηριότητες σε πέραν του ενός κράτος – μέλους) και, ως εκ τούτου, το φορολογικό σύστημα να γίνεται πιο πολύπλοκο αντί να επιφέρει μείωση του διοικητικού φόρτου και την απλούστευση του φορολογικού συστήματος.
«Η πρόθεση για εξάλειψη της μεταφοράς κερδών (transfer pricing rules) εντός της ΕΕ δεν θα εξαλείψει το πρόβλημα, αλλά, αντιθέτως, θα οδηγήσει σε πολιτικές μεταφοράς κερδών σε χώρες εκτός ΕΕ», αναφέρεται.
Σημειώνεται δε ότι η μαθηματική φόρμουλα υπολογισμού για την κατανομή του φορολογητέου εισοδήματος στη βάση τριών εξίσου σταθμισμένων συντελεστών, (εργασία – δαπάνες μισθοδοσίας και αριθμό εργαζομένων – στοιχεία ενεργητικού και πωλήσεις ανά προορισμό) δεν θεωρούνται αντικειμενικές και υπογραμμίζεται μάλιστα ότι «η διανομή αυτή καθαρά ευνοεί τις μεγάλες οικονομίες αφού αυτές θα λαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος των φορολογητέων κερδών».
Τέλος, αναφέρεται ότι η πρόθεση όπως τα φορολογικά θέματα και διαφωνίες λύνονται στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αφαιρεί από τους πολίτες του κάθε κράτους-μέλους πρόσβαση στο δικό του δικαστικό σύστημα.
Με συμμάχους η Κύπρος
Οι οδηγίες θα πρέπει να συζητηθούν στην ομάδα εργασίας για φορολογικά θέματα, με τη συμμετοχή των εκπροσώπων των κρατών – μελών. Ήδη σύμφωνα με πληροφορίες προβληματισμούς εκφράζουν χώρες όπως το Βέλγιο, η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο και η Μάλτα. Παράλληλα, έξι Κοινοβούλια (Ιρλανδία, Ολλανδία, Δανία, Μάλτα, Λουξεμβούργο και Σουηδία) έχουν αποστείλει επιστολές αιτιολογημένης γνώμης προς την ΕΕ επιχειρηματολογώντας ότι οι δύο προτάσεις δεν εφαρμόζουν την αρχή της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, επιδιώκοντας την έκδοση της κίτρινης κάρτας. Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εμπορίου ενέκρινε ομόφωνα Γνώμη εκφράζοντας αντίθεση στις δύο προτάσεις και αναμένεται να την αποστείλει στην Κομισιόν.
Επιζήμια για την Κύπρο
Ο Γενικός Διευθυντής του ΣΕΛΚ Κυριάκος Ιορδάνου δήλωσε στο ΚΥΠΕ ότι ενδεχόμενη έγκριση των οδηγιών «θα είναι επιζήμια για την Κύπρο διότι θα στερήσει φορολογικά έσοδα από τους ομίλους εταιρειών που δραστηριοποιούνται μέσω Κύπρου».
«Οι προτάσεις καταστρατηγούν τις συνθήκες αποφυγής διπλής φορολογίας και θα έχουν επιπρόσθετες αλυσιδωτές επιπτώσεις σε άλλες εμπορικές δραστηριότητες που διεξάγουν οι εταιρείες που εδρεύουν στην Κύπρο, με αποτέλεσμα να υπάρξει απώλεια θέσεων εργασίας», κατέληξε.
* ΚΥΠΕ
